Điểm chung của các doanh nghiệp lừa đảo trên sàn chứng khoán
Với hơn 11 năm kinh nghiệm tư vấn trên thị trường chứng
khoán chứng kiến nhiều bài học, nhiều câu chuyện nhiều nhà đầu tư thua lỗ oan ức
mất mát trên thị trường chứng khoán, nhận được nhiều câu hỏi tư vấn xử lý các cổ
phiếu mà nhà đầu tư bị thua lỗ nặng nề.
Chúng tôi buộc phải lên tiếng để bảo vệ nhà đầu tư cá nhân
vốn ít kiến thức, kinh nghiệm tránh được vùng thảm họa và góp phần làm minh bạch
thị trường chứng khoán Việt Nam.
Các doanh nhiệp mà chúng tôi xếp vào nhóm lên sàn để “lừa đảo”
thường có những đặc điểm trung như trình bày bên dưới và doanh nghiệp nào càng
có nhiều điểm tương đồng thì sắc xuất càng cao.
1. Doanh nghiệp thường có biểu hiện tăng vốn chóng mặt trước khi niêm yết cổ phiếu.
Đa số các doanh nghiệp
ảo thường tranh thủ tăng vốn rất nhanh chóng trước khi niêm yết với số vốn tăng
nhanh nhiều lần so với các năm trước đó. Bạn có thể kiểm tra được yếu tố dựa
trên bản cáo bạch khi niêm yết để tìm hiểu về quá trình thành lập và tăng vốn của
doanh nghiệp. Do tăng vốn nhanh và thực tế phần lớn là tăng vốn ảo do chuẩn kế
toán hiện khá lỏng lẻo nên giá trị thực sự của doanh nghiệp thấp hơn nhiều so với
mệnh giá và khi nên sàn gần như họ chỉ việc bán ra cổ phiếu với giá nào cũng có
lãi.
2.Kiểm toán thường là các công ty thiếu tên tuổi và uy tín
Các doanh nghiệp ảo thường thuê các công ty kiểm toán thiếu
tên tuổi và uy tín để dễ bề che lấp các tài sản ảo, vốn ảo, doanh thu, lợi nhuận
ảo của mình. Trong khi đó các doanh nghiệp thực sự tốt sẽ không ngần ngại mời
các công ty kiểm toán lớn có uy tín để tăng mức độ minh bạch và sự tín nhiệm của
nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư cá nhân.
Ví dụ các công ty kiểm toán uy tín ở Việt Nam: KPMG, PWC,
E&Y…mức độ tin tưởng về trình độ kiểm toán, đạo đức nghề nghiệp sẽ cao hơn
các công ty thiếu tên tuổi.
3.Người sở hữu lớn không có bóng dáng của các tổ chức đầu tư tên tuổi và uy tín
Khi xem sở hữu của các cổ đông lớn của doanh nghiệp dạng
này bạn sẽ thấy phần lớn cổ phần do các tư nhân sở hữu hoặc các tổ chức thiếu
tên tuổi và uy tín do chính các ông chủ doanh nghiệp tạo ra, đứng tên sở hữu cổ
phiếu. Khi thiếu các tổ chức đầu tư lớn uy tín đầu tư vào thì rõ ràng hoặc
doanh nghiệp chưa đủ tốt, đủ minh bạch, đủ tin tưởng hoặc cũng có thể là quy
mô…để đầu tư vào.
Ngược lại, khi có nhiều cổ đông lớn là các tổ chức lớn và
uy tín thì mức độ tin tưởng vào tài sản, tiềm năng, sự minh bạch…của doanh nghiệp
sẽ tốt tăng lên bởi ít nhất họ cũng đã phân tích, nghiên cứu, tin tưởng đầu tư
vào doanh nghiệp và trở thành người giám sát của doanh nghiệp cho chúng ta.
4.Doanh nghiệp thường vẽ ra các kế hoạch hoành tráng, dự án đình đám để tiếp tục tăng vốn
Để thu hút sự chú ý của nhà đầu tư các doanh nghiệp dạng
này sẽ vẽ ra các viễn cảnh về tăng trưởng mạnh doanh thu, lợi nhuận trong tương
lai, kế hoạch cổ tức hấp dẫn kèm với đó là kế hoạch tăng vốn khủng để thực hiện
các dự án đó. Nếu thuận lợi các doanh nghiệp sẽ “úp sọt” được nhà đầu tư buộc
phải nộp tiền để họ tăng vốn thành công còn nếu không họ sẽ lách bằng nhiều
cách như phát hành riêng lẻ cho một vài tổ chức không tên tuổi hoặc một cá nhân
nào đó chính là sân sau của họ và vẫn là tăng vốn ảo rồi sau đó lại tiếp tục
bán giấy ra bằng mọi giá trên sàn để kiếm lợi nhuận từ sự ngây thơ của nhà đầu
tư.
5.Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Thường gặp nhiều vấn đề như tiền mặt thấp so với quy mô của
doanh nghiệp, phải thu cao so với vốn, đầu tư vòng vèo công ty con, công ty
liên doanh liên kết, không vay nợ được các ngân hàng uy tín bởi làm gì có tài sản
thực hay nguồn thu tương lai thực đủ tin tưởng để ngân hàng cho vay, doanh thu
và lợi nhuận phập phù nhảy múa theo quý và thỉnh thoảng có quý rất độn biến nhờ
các khoản không phải từ lĩnh vực kinh doanh cốt lõi, dòng tiền kinh doanh thường
âm.
6.Những ông chủ doanh nghiệp thiếu đạo đức
Thật khó để đánh giá người chủ doanh nghiệp về tâm và tầm của
họ nên phải cần thời gian đủ dài để đánh giá và quyết định có tin tưởng họ hay
không để góp vốn cho họ kinh doanh hộ mình. Tuy nhiên, có nhiều ông chủ tạo ra
doanh nghiệp để đưa lên sàn chứng khoán thì khi đã có vết nhơ ở doanh nghiệp A
của họ thì doanh nghiệp c, b hay d…cũng sớm muộn cũng thế thôi bởi bản chất con
người khó có thể thay đổi. Thế mà các nhà đầu tư vấn dám đầu tư lướt sóng trên
những doanh nghiệp ấy khiến chúng tôi đôi lúc phải dùng từ “bó tay”, “hết thuốc
chữa”.
7.Khi lên sàn niêm yết cổ phiếu được kéo tăng mạnh liên tục để thu hút sự chú ý của nhà đầu tư rồi sau đó là quá trình rơi tự do
Cổ phiếu đa số nằm trong tay một vài cá nhân là chủ doanh
nghiệp nên khi niêm yết việc kéo giá lên là bao nhiêu không khó và họ chấp nhận
mất phí giao dịch (một chi phí quá nhỏ so với các khoản lợi khổng lồ của quá
trình bán giấy lấy tiền) để kéo cổ phiếu của mình lên càng cao càng tốt.
Khi liên tiếp tăng mạnh cổ phiếu sẽ liên tiếp xuất hiện
trong các bảng thống kê cổ phiếu tăng mạnh của các bản tin, trên các bài báo thống
kê thị trường và trong các bộ lọc PTKT của người dùng trên diễn đàn chứng
khoán. Một khi sức thu hút đủ mạnh các nhà đầu tư thiếu hiểu biết hoặc liều
lĩnh muốn kiếm tiền nhanh chóng sẽ tham gia mua vào và tất nhiên khi đã có vài
người mua sẽ PR miễn phí cho cổ phiếu này.
Khi lượng người tham gia đủ các “lái tàu” (tôi không muốn
dùng từ nhà tạo lập vì họ không xứng đáng được gọi như thế) sẽ bắt đầu bán ra
và việc còn lại của họ là liên tục bán ra để thu tiền vì họ biết họ đang bán giấy
ra tiền nên giá nào cũng có lợi. Cũng có thể sẽ có một vài cú hồi phục để thu
hút thêm đám đông ngờ nghệch khác tham lam bắt đáy khi thấy cổ phiếu giảm sâu
hay những người dùng PTKT để tìm ngưỡng hỗ trợ và dù thế nào thì quá trình bán
giấy cũng đưa các cổ phiếu từ mức giá cao không tưởng về mức giá cọng hành. Điều
còn đọng lại là sự thua lỗ trong ngơ ngác của các nhà đầu tư khi không thể tưởng
tượng cổ phiếu lại rơi phi cơ bản và phi kỹ thuật như thế và lại thêm một đống
rác trên sàn giao dịch.
8.Thanh khoản của cổ phiếu được duy trì đều đặn hàng ngày một cách máy móc
Thật hài hước khi nhìn các mô hình PTKT dị dạng và các nến
thanh khoản được tạo đều tăng tắp hàng ngày cho thấy mức độ cung cầu tự nhiên của
cổ phiếu không có hoặc quá ít trong đó phần lớn thanh khoản được tạo ra hằng
ngày là do các “lái tàu” thực hiện theo một yêu cầu duy trì thanh khoản ở mức
đó.
Khi cơ bản doanh nghiệp đã ảo và cung cầu cũng ảo nốt bà bị
phanh phui thì giá cổ phiếu có thể lao dốc một cách không tưởng từ giá rất cao
về vùng giá rất thấp với chuỗi sàn dài liên tiếp không thanh khoản mà trước đó
thanh khoản vẫn vài triệu cổ phiếu trong một phiên nên ai cũng nghĩ mình sẽ chạy
kịp khi “có biến”. Rất nhiều cổ phiếu đã xảy ra tình trạng này và giá cổ phiếu
có thể mất tới 80 – 90% giá trị trong vài tháng mới có thanh khoản trở lại để
thoát ra.
Như vậy
Chúng tôi biết rằng đây không phải là các tiêu chí có tính
chính xác tuyệt đối bởi trên thực tế vẫn có nhiều doanh nghiệp tốt vẫn có những
điểm chưa hoàn thiện nên có một vài biểu hiện như trên nhưng nếu một doanh nghiệp
có nhiều biểu hiện thì hãy nhìn nó bằng ánh mắt thận trọng và nghi ngờ hoặc
tránh càng xa càng tốt. Nhà đầu tư phải tự trang bị kiến thức để bảo vệ chính
mình khi các biện pháp bảo vệ nhà đầu tư còn rất yếu như hiện tại.
Chúng tôi cũng lấy làm tiếc và đôi khi cảm thấy hài hước và
thấy tiếc nuối thay cho những người sử dụng kiến thức Phân tích cơ bản hay Phân
tích kỹ thuật với các cổ phiếu ảo dạng này. Họ không biết rằng họ đã lãng phí
thời gian, tri thức, uy tín để phân tích một thứ mà họ không phân tích nổi và
không khác gì Đôn Ki Hô Tê đánh nhau với Cối xay gió mà tệ hơn là Cối xay thịt
người cũng như vô hình hoặc cố ý tiếp tay cho những điều làm TTCK Việt Nam trở
lên xấu xí hơn.
Note:
Quý độc giả của chúng tôi khi đọc đến đoạn này chắc hẳn bạn là một người nghiêm túc
muốn học hỏi, tích lũy kiến thức để tham gia quá trình đầu tư sinh lời. Chúng
tôi, phần nào đánh giá cao sự nghiêm túc, tìm tòi, học hỏi của các bạn.
Bài 74 của ACESTOCK (chúng tôi) phát hành đến đây là kết thúc, cùng đón chờ những kiến thức cơ bản khác nhưng lại vô cùng hữu ích trong quá trình đầu tư của bạn mà ở Bài 75 mà chúng tôi sẽ đăng tải trong thời gian ngắn nhất.
ACESTOCK#luôn#đồng#hành#cùng#bạn.
0 Comments